Alttan Isıtma Sistemlerinin Avantajları ve Dezavantajları

Isınma ihtiyacı insanların barınmadan sonra gelen en temel ihtiyaçlarından birisidir. Bu nedenle nesillerdir insanlar soğukla mücadele etmekte ve kendilerini ısıtmanın yolunu aramaktadır. Özellikle son 100 yılda ise bu ısınma ihtiyacına yönelik çözümler daha da artmıştır. Bu sayede birçok farklı şekilde ısınma sağlanmaktadır.

Konutlarda ve iş yerlerinde ısınmak günümüzde en temel ihtiyaçlardan birisidir. Bunu sağlamak için bilinen en yaygın çözüm, radyatörlü ısınma sistemleridir. Ne var ki radyatörlü ısınma sistemleri gerek bakım maliyetleri gerekse görsellik açısından alttan ısıtma sistemlerine mağlup olmaktadır. Alttan ısıtma sistemleri, döşeme zemininin altına yerleştirilen değişik türdeki materyaller ile odanın zemininin ısıtılması ve bu yolla da tüm odanın homojen bir biçimde ısındırılmasını sağlayan ısıtma sistemleridir. Bu tür ısıtma sistemlerinde sıcak su hatları ya da elektrik hatları gibi araçlar aracılığı ile sıcaklık zeminin altında gezdirilir. Gezdirilen bu sıcaklık evin ya da odanın tüm zemininde eşit bir şekilde dağıldığı için alanda kısmı ısınma ve kısmı soğuma gerçekleşmez. Bu sayede evde ya da odada sıcaklığın ortalaması sağlanır ve bu sıcaklık her noktada aynı olur.

Alttan ısıtma sistemleri, oda içerisindeki sıcaklığı uzun saatler koruyabilmeleri ve orta sıcaklıktaki sistemlerle devri daim yapabilmeleri sayesinde oldukça hesaplı ısıtma sistemleridir. Zira diğer ısıtma sistemlerinde ısının dağılmasına engel olmak ve ısıyı homojen bir şekilde odanın ya da evin tümüne dağıtmak oldukça zordur. Alttan ısıtma sistemlerinde ise bu, sistemin kendisinin sağladığı bir avantaj olduğu için tüm ortamda aynı sıcaklık değerleri yakalanır. Böylelikle bir yandan homojen bir dağılım sağlanırken diğer yandan ekonomik bir ısınma imkânı sunulur.

Alttan ısıtma sistemlerinin Dünya’da ve Türkiye’de ilk kez yoğun bir şekilde kullanıldığı dönemlerde yalnızca belirli tipteki yüzeyler ve döşeme materyalleri ile kullanımı mümkündü. Ne var ki gelişen teknoloji ile birlikte günümüzde hemen hemen tüm döşeme materyalleri ile kullanılması mümkün hale geldi. Bu nedenle alttan ısıtma sisteminin kurulumu yapılacak olan alanlarda döşeme materyalinin seramik, taş, laminant veya parke olmasının hiçbir farkı bulunmamaktadır. Alttan ısıtma sistemleri her türlü döşeme materyali ile kullanılması mümkün olan ısıtma sistemleridir.

Radyatörlü ısıtma sistemleri minimum 70-80 °C sıcak su ile çalışan sistemlerdir.  Alttan ısıtma sistemleri ise ortalama 35-55°C seviyelerinde çalışır. Bu kapsamda alttan ısıtma sistemleri, radyatörlü ısıtma sistemlerine nazaran oldukça az enerji tüketerek sıcak su sağlamakta ve bu sıcak su ile sirkülasyon sağlanarak uzun müddetler ısı muhafaza edilebilmektedir. Daha düşük sıcaklıklarda ısıtma gerçekleştirdiği için alttan ısıtma sistemleri çok daha enerji verimli sistemlerdir. Ayrıca radyatörlü ısıtma sistemleri tüm mahallin hacmini ısıtmayı amaçlarken alttan ısıtma sistemlerinde yaşam alanının ısıtılması hedeflenir.

Alttan ısıtma sistemleri bir evin tüm yüzey alanında kullanılabilen bir ısıtma sistemi olduğu gibi bölgesel kullanılması da mümkündür. Bununla birlikte alttan ısıtma sistemlerinin bir alanda tek başına kullanılması zorunlu değildir. Alttan ısıtma sistemleri, şömine veya soba ile ısınan mekanlarda kullanılabildiği gibi radyatörlü ısıtma sistemlerinin bulunduğu konut ya da iş yerlerinde peteklerin yeterli olamadığı bölgelerde de kullanımı mümkündür. Alttan ısıtma sistemleri şömineler veya sobalar ile birlikte kullanılabilir. Bu kullanım sırasında alttan ısıtma sistemleri hiçbir zarar görmez zira alttan ısıtma sistemleri, birlikte kullanıldıkları ısıtma sisteminin etkilerinden arındırılarak kurulur. Bu sayede alttan ısıtma sistemlerinin başkaca ısıtma sistemleri ile birlikte kullanılabilmesi oranı artar.

Alttan ısıtma sistemleri, zeminin altına döşendiği için kurulduğu alanda hiçbir şekilde yer kaplamaz. Bu sayede özellikle küçük mekanlarda oldukça alan tasarrufu sağlar. Ayrıca alttan ısıtma sistemleri, bulundukları ortamlarda az hareket sağladıkları için mikropların üremesine de engel olur. Radyatörlü ısıtma sistemlerinde peteklere yakın bölgelerde ve tavanlarda sıcak hava atıkları oluşabilmektedir. Alttan ısıtma sistemlerinde ise homojen dağılım sayesinde sıcak hava atığı oluşmamakta ve bu sayede %30-50 seviyelerinde enerji tasarrufu sağlanmaktadır. Zirai alanlarda ve seralarda kurulan alttan ısıtma sistemlerinin klasik sera ısıtma sistemlerine oranla %45-50 oranında enerji tasarrufu sağladığı yapılan incelemeler ve araştırmalar sonucunda ortaya koyulmuştur. Ayrıca alttan ısıtma sistemleri, fiziki olarak odanın içinde hacim kaplamadıkları için bir sakatlık veya yaralanma riski oluşturmaz. Zira radyatör petekleri, birçok yaralanma olayına sebep olabilen materyallerdir. Oysa ki alttan ısıtma sistemlerinin bulunduğu ortamlarda bu tarz aksiliklerin gerçekleşme ihtimali bulunmamaktadır.

Alttan ısıtma sistemlerinin bir diğer özelliği, uygulanacağı alana yalnızca ilk inşa sırasında değil her zaman eklenebilir olmasıdır. Zeminde bulunan döşemelerin kaldırılması ve en alttaki brüt betona ulaşılması ile birlikte alttan ısıtma sistemleri her alana uygulanabilmektedir. Bu sayede yeni bir binadan 20 senelik bir binaya kadar tüm yapılarda kurulumu mümkündür.

Tüm bu pozitif yönleriyle beraber alttan ısıtma sistemlerinde de dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bunlardan ilki, alttan ısıtma sistemleri zeminden bir ısı yaydığı için mümkün olduğunca az halı ve kilim kullanılması gerekmektedir. Aksi takdirde kullanılacak olan halı ve kilim gibi ürünler, alttan ısıtmanın vereceği ısıyı keser ve verimi düşürür. Ayrıca yine alttan ısıtma sistemlerini kullanırken zemine temas eden eşyaların da bir korucu katman veya yükselti ile kullanılması tavsiye edilir. Uzun süreler yerden ısıtmaya maruz kalan eşyalarda deformasyon durumu oluşabileceğinden bunu engellemek gerekir. Son olarak alttan ısıtma sistemleri, planlı kullanılması gereken ısıtma sistemleridir. Zira bu sistemler çalıştırıldıktan sonra zemin türüne bağlı olarak 30dk-3 saat arasında tam verimle ısıtır. Dolayısıyla soğuk havalarda ısıtmanın mümkün olduğunda sürekli gerçekleşmesi gerekir.

Alttan Isıtma Sistemlerinin Çeşitleri

Alttan ısıtma sistemleri gelişen teknoloji ile birlikte birden fazla şekilde uygulanabilmektedir. Ne var ki en verimli ve kullanışlı olan yöntemler kablolu alttan ısıtma ve sulu alttan ısıtma sistemleridir. Bu iki alttan ısıtma sistemi, farklı kurulum şekillerine sahip olsalar da verimlerinin yüksek olması ve ekonomik olmaları ile oldukça tercih edilen sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Kablolu Alttan Isıtma Sistemi

Kablolu alttan ısıtma sistemleri, zemin döşemesinin altına yerleştirilen levhalar ve kablolar ile ısıtma sağlayan sistemlerdir. Bu sistemlerde alüminyum levhalar, plastik köpükler ve elektrik kabloları birlikte kullanılır. Kablolu alttan ısıtma sistemlerinde alüminyum levhalar kablolardan gelen ısıyı yansıtarak zemini ısıtır ve bu sayede alttan ısıtma işlemi sağlanır.

Kablolu alttan ısıtma sistemlerinde wireless termostatik ünitesi denilen bir cihaz bulunmakta ve cihaz sayesinde odalar arasındaki sıcaklık değerleri denk hale getirilebilir. Aynı cihaz ile dönemsel sıcaklık atamaları yapabilir, gece-gündüz sabit sıcaklık değerleri belirleyebilirsiniz. Ayrıca yine aynı şekilde haftaiçi-haftasonu gibi dönemsel belirlemeler yapabilirsiniz.

Sulu Alttan Isıtma Sistemi

Sulu alttan ısıtma sistemlerinde ısıtma işlemi borular aracılığı ile gerçekleşir. 35-55°C değerlerinde olan sıcak su, tüm zemine döşenen borularda gezdirilir ve bu sayede zeminin ısıtılması sağlanır. Isınan zeminden yükselen sıcaklık da ortamın ısınmasını sağlar.

Döşemelerin altına genellikle PE-X, PE-Xb, PE-Xc ve PE-RT türlerinde plastik borular yerleştirilir ve bu borularda gezdirilen sıcak su ile ısıtma işlemi sağlanır.