Avm Havalandırma Sistemleri Nedir?
Toplumda alışılagelmiş olan tüketim kültürü yanında birçok yenilik getirmiştir. Bu yeniliklerden birisi de insanların tek bir çatı altında birden fazla mağazaya ulaşarak alışveriş yapmasını sağlayan alışveriş merkezleridir. AVM’ler diğer adıyla alışveriş merkezleri, öncelikli olarak Amerika ve Avrupa’da ortaya çıkmış olan ve son 40 yıldır da Türkiye’de ciddi bir biçimde sayısı artmış olan alışveriş noktalarıdır. Eskiden insanlar gündelik alışveriş ihtiyaçlarını çarşı, pazar, han ya da pasaj gibi yerlerden karşılamaktayken günümüzde tüm bu lokasyonların yerini alışveriş merkezleri almıştır. Bu nedenle alışveriş merkezlerine olan ilgi ve alaka her geçen gün artmaktadır.
AVM’ler genellikle büyük yapılar içerisinde bulunan ve birçok mağazanın bir arada bulunduğu mekanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. AVM’lerde sadece alışveriş mağazaları değil aynı zamanda yeme içme ve sinema benzeri sosyal aktivite alanları da yer almaktadır. Böylesine komplike bir yapı olan AVM’lerin müşterilerin konforuna uygun ve sistematik bir şekilde işletilebilmesi için birtakım sistemleri ihtiyaç duyulmaktadır. Bu sistemlerden birisi de AVM’lerin içerisinde bulunan kirli ve kullanılmış havayı dışarı atmaya ve dışarıdaki temiz havayı içeriye göndermeye yarayan AVM havalandırma sistemleridir. AVM’ler, büyük alanlar oldukları için kışın satılması ve yazın soğutulması oldukça önemli olan mekanlardır. Aksi taktirde müşteri konforu ve memnuniyeti düşük seviyelerde olmakta ve insanlar farklı alışveriş mekanlarına rağbet gösterebilmektedir. Ayrıca AVM’ler bünyesinde çok büyük oranda cam ve pencere bulundurmayan yapılar oldukları için bir de bulunan havanın sirküle edilmesi ve temizlenmesi için AVM havalandırma sistemlerinin kullanılması bir zorunluluktur.
AVM havalandırma sistemlerinin temel işlevi; ortamın ısısını, nemini, hava akış hızını ve oksijen oranını regüle etmek ve optimum değerleri sağlamaktır. İyi çalışan bir AVM havalandırma sistemi ile çok büyük yapılarda bile iç ortama temiz hava akışı kolaylıkla sağlığını bilmekte ve ortamda bulunan kirli hava sessiz ve hissedilmeyen bir şekilde dış ortama aktarılabilmektedir. Bu kapsamda verimsiz bir biçimde çalışan AVM havalandırma sistemi ise hem ciddi bir enerji maliyeti oluşturmakta hem de gerekli havalandırmayı sağlayamadığı için en temel işlevini yerine getirememektedir. Birçok farkı süre sahip olan AVM havalandırma sistemlerinin tercih edilmesinde, bu sektörde faaliyet gösteren ve tecrübeli kişi, kurum ve kuruluşlardan danışmanlık hizmeti alınması tavsiye edilmektedir.
Avm Havalandırma Sistemlerinin Önemi
AVM havalandırma sistemleri hem AVM de çalışan kişilerin hem de AVM’yi ziyaret eden ve alışveriş yapan müşterilerin sağlığını korumak ve gözetmek amacına uygun kullanılmalıdır. Zira AVM’ler iki farklı tipte insanı bünyesinde bulunduran yapılar olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan ilki günde ortalama 10 saat AVM de çalışan kişilerken ikincisi günde ortalama 4 saat AVM’de gezen ve alışveriş yapan müşterilerdir. Bu noktada bir yandan AVM de bulunan çalışanların fiziksel ve mental sağlığı korunurken diğer yandan alışveriş merkezine gelmiş olan müşterinin konforu sağlanmaktadır. Bu noktada AVM yönetimi veya AVM’nin kurulum aşamasını gerçekleştirenler, AVM havalandırma sisteminin seçiminde ilgili yapıya en verimli ve en uygun sistemi tercih etmelidir. Böylelikle hem AVM’yi gezmeye gelmiş olan müşterinin konforu sağlanmakta ve doğrudan müşteri memnuniyeti elde edilmektedir. Ayrıca çalışanların uygun şartlarda faaliyet göstermesine olanak sağlanarak çalışanların da iş ortamından memnun olması ve bu yolla dolaylı olarak yine müşteri memnuniyetinin kazanılması sağlanmaktadır.
AVM’lerde iç ortamda bulunan havanın standartlara uygun olup olmadığı konusunda belirlemeler iç hava kalitesine göre gerçekleştirilmektedir. İç hava kalitesi; sıcaklık, nem, mekandaki yüzeylerin ortalama sıcaklıkları, titreşim, koku, gürültü, hava hareketi, toz ve taze hava miktarına göre belirlenen bir standarttır. İç hava kalitesinin yüksek seviyede ölçülmesi ilgili AVM’de verimli ve AVM’ye uygun bir havalandırma sisteminin kullanıldığını göstermektedir.
AVM Havalandırma Sistemleri Türleri
AVM havalandırma sistemleri, doğal mekanik havalandırma sistemleri, doğal havalandırma sistemleri, merkezi havalandırma sistemleri, evaporatif havalandırma sistemleri, lokal havalandırma sistemleri ve davlumbaz havalandırma sistemleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sistemler farklı çalışma prensiplerine sahip olup bazı AVM’lerde tek başlarına kullanırken bazı büyük ve komplike AVM yapılarında birden fazlası birlikte kullanılabilmektedir.
AVM havalandırma sistemlerinden ilki doğal-mekanik havalandırma sistemleri türlerinden olan mekanik beslemeli ve doğal çıkışlı havalandırma sistemleridir. Mekanik beslemeli ve doğal çıkışlı havalandırma sistemleri, temiz ve taze havanın girişinin baca aracılığı ile sağlandığı sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sistemlerde genellikle bir baca veya pencere aracılığıyla iç ortama alınan temiz hava içeride kullanıldıktan sonra yine bir baca veya pencere aracılığıyla dış ortama gönderilmektedir. Bu sistemler, işletim ve kurulum maliyeti düşük sistemler oldukları için AVM otoparklarında çok yoğun bir biçimde kullanılan sistemlerdir. Ne var ki sistemin çalışması diğer havalandırma sistemlerine göre daha gürültülü olduğu için AVM’lerin iç mekanlarında kullanımı çok mümkün olmamaktadır.
AVM’lerde kullanılan bir diğer havalandırma sistemi, lokal havalandırma sistemleridir. Bu bölgesel havalandırma sistemleri daha çok merkezi ve büyük havalandırma sistemlerinin erişemediği noktalarda kullanılan küçük çaplı havalandırma sistemleridir. Çoğunlukla duvar tipi klima türünde kullanılan lokal havalandırma sistemleri, ufak mekanların ısıtılması ve soğutulmasında oldukça etkili olmaktadır.
AVM havalandırma sistemlerinden bir diğeri ise davlumbaz havalandırma sistemleridir. Davlumbaz havalandırma sistemleri, AVM’lerin yeme içme bölümünde yer alan restoran ve kafe işletmelerinin mutfaklarında kullanılan havalandırma sistemleridir. Bu sistemler, mutfak ortamında yoğun işlemler sonucunda ortaya çıkan zararlı gaz ve kokuların dışarı atılmasını sağlayan ve o ortamda çalışanların sağlığını koruyan sistemlerdir. Yine aynı şekilde bu sistemler, ortamda kalan ürün ve yemek kalıntılarını da dışarı atan sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır.
AVM havalandırma sistemlerinin sonuncusu olarak karşımıza çıkan merkezi havalandırma sistemleri, genellikle tüm AVM’yi kapsayan ve oldukça büyük ölçekli faaliyet gösteren sistemlerdir. Bu sistemler, tek bir merkezden yönetilen sistemler olarak AVM de çalışan veya müşteri yoğunluğunun fazla olduğu tüm alanlar ve bölgelerde kullanıla bilmektedir. Bu kapsamda merkezi havalandırma sistemlerinin AVM’lerin geçiş koridorlarında, lavabolarında, mağazaların içlerinde ve genel olarak tüm alanlarında kullanıldığı görülmektedir. Bu sistemler, diğer tüm sistemlerden daha fazla kullanılmaktadır. Ayrıca bu sistemler enerji verimliliği ve tasarrufu anlamında da ön plandadır.
