Dünya ticaretinde en büyük ve en kapsamlı alana sahip olan endüstriyel faaliyetler, özellikle son 100 senede oldukça ön plana çıkmışlardır. Bu endüstriyel faaliyetler diğer birçok faaliyette ve sektörde daha fazla üretim ve istihdam ortaya koyan faaliyetlerdir. Bu faaliyetler kapsamında özellikle üretim, geri dönüşüm ve işleme gibi işlemler gerçekleştirilmektedir. Endüstriyel faaliyetler, özellikle Asya ülkelerinin kalkınmasını ve refah seviyesini ciddi düzeyde arttırmasını sağlamış olan sanayi faaliyetleridir.
Endüstriyel faaliyetler genellikle imalathaneler, fabrikalar ve üretim tesislerinde gerçekleştirilmektedir. Bu tesisler demirden plastiğe, tekstilden gıdaya ulaşan sayısız sektörün üretim gerçekleştirdiği tesislerdir. Bu tesislerde yürütülen üretim, geri dönüştürme ve işleme faaliyetlerinin gerçekleştirebilmesi için birtakım alt yapılar kurulmakta ve kullanılmaktadır. İşte bu alt yapılardan birisi olan ve endüstriyel üretimin adeta kalbinde yer alan endüstriyel iklimlendirme sistemleri, birçok endüstriyel tesiste kullanılan havalandırma sistemleri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Endüstriyel iklimlendirme sistemleri, iki ana amaca hizmet eden sistemlerdir. Bunlardan ilki üretimi, geri dönüşümü ya da işlenmesi gerçekleştirilen ürünlerin korunması, ikincisi ise bu tesislerde çalışanların sağlık durumlarının korunmasıdır. Endüstriyel iklimlendirme sistemleri, tüm canlıların konforunu hedefleyen ve endüstriyel bir mal veya ürünün üretiminde gerekli olan sıcaklığı, hava hızını, nemi ve taze hava seviyesini sağlayan ve ilgili ortamın hava kalitesini yükseltme görevi gören sistemlerdir.
Endüstriyel iklimlendirme sistemleri, ilgili tesiste veya alanda bulunan veya oluşan kirli ve zararlı havanın dışarı atılmasını ve taze ve temiz durumda olan dış ortamdaki havanın içeri gönderilmesini sağlayan sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sistemler genellikle iç ortamda bulunan kirli havayı ısıtma-ısıtmama yöntemleriyle doğal hava akışı veyahut mekanik etki kullanarak birtakım cihazlar ile ortamdan emilmektedir. Emilerek hava kanallarına çekilen bu kirli hava, aspiratör ve fanlar aracılığıyla açık havaya bırakılmaktadır. Bu esnada dışarıda bulunan taze ve temiz durumdaki hava, yine fan ve aspiratörler aracılığıyla dış ortamdan alınarak içeriye gönderilmektedir. Bu esnada dış ortamdan farklı materyallerin içeriye gelmemesi için çeşitli filtreler kullanılmaktadır. Böylelikle endüstriyel tesislerin iç ortamına yalnızca temiz durumdaki taze hava ulaşmaktadır. Bu sistemler aslında tam bir hava sirkülasyon sistemleridir.
Endüstriyel iklimlendirme sistemleri
Endüstriyel İklimlendirme Sistemleri Ne Amaçla Kullanılır?
Endüstriyel iklimlendirme Sistemleri yukarıda da bahsettiğimiz üzere iki temel amaçla kullanılmaktadır. Bunlardan ilki tesiste çalışan kişilerin sağlıklarının korunmasıdır. Zira endüstriyel tesislerde tehlikeli maddeler kullanılarak üretim gerçekleştirilmesi sıklıkla görülen durumlardır. Bu tesislerde solunum yoluyla ciddi tahribatlara yol açabilecek birçok kimyasal ürün üretim sırasında kullanıla bilmektedir. Dolayısıyla ortamda oluşan veya üretim esnasında kullanılan kimyasallardan salınan zararlı gazlar tesisten dışarı atılmadığı taktirde çalışanların sağlığı ciddi biçimde tehlikeye girecektir.
Endüstriyel iklimlendirme sistemleri de burada devreye girmekte ve çalışanların sağlığını korumak için kesintisiz bir hava sirkülasyonu sağlamaktadır. Endüstriyel iklimlendirme sistemlerinin ikinci amacı ise üretim veya diğer faaliyetlerin gerçekleştirilmesi sırasında ortam şartlarının ilgili üretim veya faaliyetleri uygun hale getirilmesidir. Örneğin deri üretimi yapan veya deri işlenmesi faaliyeti gerçekleştirilen bir tesiste nem oranının oldukça düşük tutulması gerekmektedir.
Zira nem, deri ürünlerini çatlatabilmektedir. Dolayısıyla bu endüstriyel iklimlendirme sistemleri ile nem oranı düşük tutulmaktadır. Yine bu tür tesislerde gerçekleştirilen üretim işlemlerinde kimi zaman belli bir sıcaklığın altına düşülmemesi üretilen ürünün verimliliği için oldukça önemli olmaktadır. Burada da endüstriyel iklimlendirme sistemleri devreye girmekte ve ortamın sıcaklığını sabit tutma görevini üstlenmektedir. Bu noktada ortamın makul çalışma koşullarına uygun olmasını sağlamaya yönelik kullanımlara konfor uygulamaları adı verilirken üretimin veya diğer faaliyetin gerçekleşmesi için elzem olan koşulların sağlanmasına işlem uygulamaları adı verilmektedir.
Endüstriyel İklimlendirme Sistemleri Çeşitleri
Endüstriyel iklimlendirme sistemleri çalışma yöntemlerine göre birden fazla gruba ayrılmaktadır. İlk sistem türü merkezi sistemler iken ikinci tür bağımsız sistemlerdir. Merkezi iklimlendirme sistemleri genellikle büyük yapılarda kullanılan ve tek bir merkezden birden fazla alanın ve ortamın iklimlendirmesinin kontrol edildiği sistemlerdir. Bağımsız iklimlendirme sistemleri ise daha lokal kullanımlara sahip olan ve her bir sistemin ayrı şekilde kontrol edildiği sistemlerdir.
Merkezi iklimlendirme sistemleri tamamen havalı, tamamen sulu ve havalı/sulu entegre sistemler olarak üç farklı çeşitte karşımıza çıkmaktadır. Bu çeşitlerden ilki olan tamamen havalı sistemler, klima santralinden ayarlanmış durumda olan havanın kanallar aracılığıyla tüm sistemde gezdirildiği ve bu sayede iklimlendirme faaliyetinin gerçekleştirildiği sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Tamamen havalı iklimlendirme sistemleri ise kendi aralarında değişken hava debili sistemler, iki kanalı sistemler ve yeniden ısıtma terminalli sistemler olarak üç farklı türe sahiptir. Bu sistemlerin çalışma prensipleri baz noktalarda farklı olsa da temel mantığı ve yöntemi yukarıda açıklandığı gibidir.
Merkezi iklimlendirme sistemlerinden ikinci türü olan tamamen sulu sistemler otel, okul, hastane, apartman ve ticari yapılar gibi alanlarda kullanılan iklimlendirme sistemleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu sistemlerin temel çalışma prensibi ise sistem bünyesinde bulunan fanlı serpantinlerde gezdirilen suyun chiller soğutma sistemleri kullanılarak dolaşım kanallarına ve borularına iletilmesi şeklindedir. İlgili yapıda bulunan her bir sulu iklimlendirme cihazı, dolaşım kanalları ve borularına gönderilen su ile soğutma gerçekleştirmektedir. Tamamen sulu iklimlendirme sistemleri de kendi içerisinde iki borulu, üç kurulu ve dört borulu sulu iklimlendirme sistemleri olarak alt gruplara ayrılmaktadır.
Merkezi iklimlendirme Sistemlerinin son türü olan havalı ve sulu entegre iklimlendirme sistemleri, sistem bünyesinde koşullandırılmış durumda olan hava ile eşzamanlı olarak merkezi bir soğutma alanında soğutulmuş olan suyun aynı anda serpantin birimlerine gönderilmesi ile faaliyet göstermektedir. Bu sistemler, tamamen havalı veya tamamen sulu sistemlerin aynı anda veya sırayla kullanılabildiği entegre sistemlerdir.
Merkezi isimlendirme sistemlerinin dışında bir diğer endüstriyel iklimlendirme sistemi türü de bağımsız iklimlendirme sistemleridir. Bağımsız iklimlendirme sistemleri, sabit bir merkezden yönetilmeye ve her bir cihazın ayrı olarak kontrol edildiği sistemlerdir. Bu sistemler paket tip cihazlar ve ayrık tip klimalar olarak iki alt gruba sahiptir. Bağımsız iklimlendirme sistemleri daha çok evlerde, camilerde, alışveriş merkezlerinde ve restoranlarda kullanılmaktadır. Bu sistemler ciddi bir altyapı çalışması gerektirmeyen ve daha portatif çözümler sunan sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır.
