Üretim faaliyetleri dünya tarihinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Zira üretim, ihtiyaçtan fazla gerçekleştirildiği takdirde ticari ilişkilere dönüşen bir faaliyettir. Dolayısıyla dünya tarihinde üretim faaliyetleri, ülkelerin gelişmesi ve ilerlemesi için var olan en temel unsurlardan birisidir. Özellikle son iki yüzyılda gelişen üretim faaliyetleri ve tesisleri, üretim kapasitelerini onlarca kat arttırmış ve üretimin gittikçe daha dar endüstriyel ve verimli bir hale gelmesini sağlamıştır. Bu kapsamda gerçekleştirilen tüm çalışmalar, ortaya imalâthane veya fabrika olarak bildiğimiz toplu üretim merkezlerini çıkarmıştır.
Fabrikalar, üretimin gerçekleştirildiği büyük tesislerdir. Fabrikalar aynı zamanda birden çok faaliyet alanının bir arada bulunduğu, bazen onlarca hatta bazen yüzlerce çalışan işçinin faaliyet gösterdiği büyük endüstriyel tesislerdir. Fabrikalarda yalnızca üretim alanları bulunmamakta, aynı zamanda depolama ve lojistik gibi farklı faaliyetlerin gerçekleştirildiği alanlarda yer almaktadır. Bu kapsamda fabrikalar bazı durumlarda kapalı alanları yüzlerce hatta binlerce metrekareyi bulabilen alanlar olarak karşımıza çıkmaktadır.
Fabrikalar, yukarıda değindiğimiz birçok farklı işlemin bir arada gerçekleştirildiği mekanlardır. Fabrikalarda üretim ve depolama alanları dışında aynı zamanda yemekhane, yatakhane, dinlenme alanları, ibadet alanları, yükleme alanları ve ara geçiş alanları olmak üzere birçok farklı alan ve sektör bulunabilmektedir. Bu kapsamda oldukça büyük yapılar olan fabrikaların hem üretilen materyallerin hem de çalışan işçilerin korunabilmesi adına iyi havalandırılması gerekmektedir. Fabrikaların havalandırılması çoğunlukla soğutma ve iklimlendirme sistemleri ile sağlanmaktadır. Bu sistemler, fabrikaların havasının üretim ve işleme faaliyetlerine uygun hale getirilmesini ve aynı zamanda çalışan işçilerin sağlığının korunmasını sağlamayı amaçlayan sistemlerdir.
Fabrikalarda kullanılan en önemli havalandırma sistemlerinin başında soğutma sistemleri gelmektedir. Fabrika soğutma faaliyetleri, farklı teknolojiler ve farklı materyaller kullanılarak birden fazla çeşitte yapılabilen faaliyetler olarak karşımıza çıkmaktadır. Fabrika soğutma sistemlerinin temel amacı, fabrika ortamında bulunan toz, kir, duman ve bilumum zararlı maddenin ortam dışına çıkarılmasıyla beraber içerinin soğuk veya ihtiyaca göre serin tutulmasını sağlamaktır. Fabrikalarda gerçekleştirilen iklimlendirme ve soğutma faaliyetleri birbirinden farklı faaliyetlerdir. İklimlendirme faaliyetleri daha çok ortamda bulunan kötü ve zararlı materyalleri ortam dışına atmak amacıyla kullanılırken soğutma faaliyetleri ilgili ortamın sıcaklığını düşürmek ve üretim şartlarının sağlanması amacıyla kullanılmaktadır.
Fabrika Soğutma Sistemleri Özellikleri
Fabrika soğutma sistemleri, yukarıda değindiğimiz üzere üretim faaliyetlerinin ve süreçlerinin tamamlanabilmesi amacıyla kullanılan soğutma sistemleridir. Bu soğutma sistemleri genellikle karşımıza Chiller soğutma sistemleri olarak çıkmaktadır. Chiller soğutma sistemleri, hava ve su soğutmalı olmak üzere iki alt türe ayrılan ve bu türlere göre farklı metotlarda soğutma gerçekleştirilen sistemlerdir. Chiller Fabrika Soğutma Sistemleri bünyesinde kısılma vanası, kompresör, Evaporatörler, pompalar, kombi ester, kontrol cihazı, elektrik panosu ve güvenlik elemanları gibi birçok elemanı bulunduran sistemlerdir. Bu sistemlerin en temel materyallerinden biri olan Evaporatörler, soğuk halde ilgili borulardan geçmekte olan gazın su ile temas etmesini sağlayan ve bu sayede soğumayı gerçekleştiren parçalardır.
Chiller fabrika soğutma sistemleri, çoğunlukla soğutulması hayati önem arz eden tesislerde ve işletmelerde kullanılan sistemlerdir. Bu tesisi işletmelere örnek olarak oteller, marketlerin soğuk hava depoları, laboratuvarlar, CNC makineleri, plastik enjeksiyon cihazları, tel erezyon ürünleri, test cihazları, alışveriş merkezleri, imalathaneler, deri sanayi testleri, endüstriyel tesisler ve fabrikalar örnek verilebilmektedir.
Fabrika Soğutma Sistemleri Türleri
Evaporatif Fabrika soğutma sistemleri
Fabrika Soğutma Sistemleri, su ve hava olmak üzere iki temel unsurla çalışan sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu iki sistemde çalışma prensiplerinin neredeyse birebir aynı olmasına rağmen bazı hususlarda farklılıklar bulunmaktadır. Bu su soğutmalı ve hava soğutmalı sistemleri arasındaki en temel farklardan birisi ise bir tanesinde kondensere gönderilen soğutucu akışkanın sıcaklığının alınması işlemi su ile gerçekleştirilirken diğerinde aynı sıcaklığın alınması işlemi hava ile gerçekleştirilmektedir.
Bu sistemlerden ilki olan su soğutmalı fabrika soğutma sistemleri, sistem bünyesinde ısı transferini gerçekleştiren kondenserin, plakaya sahip olan ısı değiştiriciler ile shell&tube aracılığıyla soğutulmasının gerçekleştirildiği sistemlerdir. Su soğutmalı sistemlerde soğutucunun soğutulması için hava soğutmalı sistemlerde yer alan bataryalar değil, boru tipi ya da plaka tip olmak üzere iki türe sahip olan ısı değiştiriciler kullanılmaktadır. Bununla beraber su soğutmalı sistemlerin kullanılması için en temel unsur, bu sistemin kurulacağı işletmenin veya Tesisin yakınında devamlı nitelikte ve sirkülasyonu sağlanabilir bir su kaynağının yer alması gerekmektedir. Aksi taktirde su soğutmalı fabrika soğutma sistemlerinin kullanılması, sürekli bir su tedariği gerektireceğinden ve bu tedariğinin yapay olarak gerçekleştirilmesi halinde ciddi maliyetler doğacağından dolayı kullanışlılığı ve verimliliği oldukça düşük olacaktır.
Su soğutmalı fabrika soğutma sistemleri, genelde su kaynağının bir soğutma kulesinden gelen su olduğu sistemler olarak karşımıza çıkmaktadır. Lakin bazı durumlarda doğa şartlarının da mümkün olması kaydıyla deniz suyu veya akarsu sularının kullanılmasıyla da bu işlemler gerçekleştirilebilmektedir. Su soğutmalı fabrika soğutma sistemleri şayet su kaynağına yakınlık durumu varsa maliyet oldukça düşük ve kullanışlı sistemlerdir.
Fabrika soğutma sistemleri arasında ikinci sırada yer alan hava soğutmalı sistemler ise kondenserde yer alan fanlar ile soğutucu akışkanın hava aracılığıyla soğutulduğu sistemlerdir. Bu sistemler kompresörde basınca maruz bırakılan yüksek sıcaklıkta olan gazın birçok fan aracılığıyla soğutulması ile kullanılmaktadır. Hava soğutmalı sistemler, sistemin kendi yapısının gerektirdiği üzere açık alana monte edilmesi şart olan sistemlerdir. Zira bakıldığında hava soğutmalı sistemlerin monte edileceği yerin sürekli olarak taze ve temiz hava akışı gerçekleşen bir yer olması gerekmektedir. Bunun sağlanabilmesi için ilgili sistemin açık ve hava akışı alan bir alana kurulması elzemdir.
Hava soğutmalı sistemleri en büyük avantajı ise, su soğutmalı sistemler gibi bir coğrafi kaynağa ihtiyaç olmadan çalışabilen sistemler olmasıdır. Bu konuda su soğutmalı sistemler bir su kaynağına muhtaç iken hava soğutmalı sistemler hiçbir su kaynağına ihtiyaç duymadan, yalnızca yapının açık bir alanına kurulmak şartıyla her türlü coğrafi koşul ve şartta kullanılabilen sistemlerdir. Dolayısıyla hava soğutmalı sistemler su maliyetlerini oldukça düşük olduğu ve soğutma işleminin de düşük maliyetlerle gerçekleştirilebildiği sistemlerdir.
Fabrikalarda kullanılan en önemli havalandırma sistemlerinin başında soğutma sistemleri gelmektedir. Fabrika soğutma faaliyetleri, farklı teknolojiler ve farklı materyaller kullanılarak birden fazla çeşitte yapılabilen faaliyetler olarak karşımıza çıkmaktadır. Fabrika soğutma sistemlerinin temel amacı, fabrika ortamında bulunan toz, kir, duman ve bilumum zararlı maddenin ortam dışına çıkarılmasıyla beraber içerinin soğuk veya ihtiyaca göre serin tutulmasını sağlamaktır. Fabrikalarda gerçekleştirilen iklimlendirme ve soğutma faaliyetleri birbirinden farklı faaliyetlerdir. İklimlendirme faaliyetleri daha çok ortamda bulunan kötü ve zararlı materyalleri ortam dışına atmak amacıyla kullanılırken soğutma faaliyetleri ilgili ortamın sıcaklığını düşürmek ve üretim şartlarının sağlanması amacıyla kullanılmaktadır.
Fabrika soğutma sistemleri, yukarıda değindiğimiz üzere üretim faaliyetlerinin ve süreçlerinin tamamlanabilmesi amacıyla kullanılan soğutma sistemleridir. Bu soğutma sistemleri genellikle karşımıza Chiller soğutma sistemleri olarak çıkmaktadır. Chiller soğutma sistemleri, hava ve su soğutmalı olmak üzere iki alt türe ayrılan ve bu türlere göre farklı metotlarda soğutma gerçekleştirilen sistemlerdir. Chiller Fabrika Soğutma Sistemleri bünyesinde kısılma vanası, kompresör, Evaporatörler, pompalar, kombi ester, kontrol cihazı, elektrik panosu ve güvenlik elemanları gibi birçok elemanı bulunduran sistemlerdir. Bu sistemlerin en temel materyallerinden biri olan Evaporatörler, soğuk halde ilgili borulardan geçmekte olan gazın su ile temas etmesini sağlayan ve bu sayede soğumayı gerçekleştiren parçalardır.
Chiller fabrika soğutma sistemleri, çoğunlukla soğutulması hayati önem arz eden tesislerde ve işletmelerde kullanılan sistemlerdir. Bu tesisi işletmelere örnek olarak oteller, marketlerin soğuk hava depoları, laboratuvarlar, CNC makineleri, plastik enjeksiyon cihazları, tel erezyon ürünleri, test cihazları, alışveriş merkezleri, imalathaneler, deri sanayi testleri, endüstriyel tesisler ve fabrikalar örnek verilebilmektedir.
Hava soğutmalı sistemleri en büyük avantajı ise, su soğutmalı sistemler gibi bir coğrafi kaynağa ihtiyaç olmadan çalışabilen sistemler olmasıdır. Bu konuda su soğutmalı sistemler bir su kaynağına muhtaç iken hava soğutmalı sistemler hiçbir su kaynağına ihtiyaç duymadan, yalnızca yapının açık bir alanına kurulmak şartıyla her türlü coğrafi koşul ve şartta kullanılabilen sistemlerdir. Dolayısıyla hava soğutmalı sistemler su maliyetlerini oldukça düşük olduğu ve soğutma işleminin de düşük maliyetlerle gerçekleştirilebildiği sistemlerdir.