Hastanelerde Konforlu Isıtma: Hasta ve Personel İçin En İyi Uygulama Rehberi
Hastaneler insan sağlığının korunması, aynı zamanda hayat kalitesinde iyileşme, hastalık durumunda teşhis ve tedavi gibi hayati öneme sahip hizmetler sunar. Doktorlar, hemşireler, sağlık profesyonellerinin yer aldığı bu ortamda aynı zamanda hastalar ve hasta yakınları da bulunur. Hastanelerde hastaların konforunu sağlamak, iyileşme süreçlerini en iyi şekilde sağlamak ve çalışanların güvenliğini temin etmek gerekir. Aynı zamanda kullanılan medikal cihazların ve ilaçların muhafaza edilmesi önemlidir.
Hastaların, aynı zamanda hasta yakınları ile çalışanların konforunun sağlanması, hastanedeki genel iç ortam sıcaklığıyla doğru orantılıdır. Bir hastanenin ihtiyacı, bina yapısı ve her bölüm için gerekli olan ısı uygulamaları farklı olabilir. Her alanını ihtiyaç duyacağı sıcaklık değeri değişkendir. Mesela yeni doğan ünitesi ile ameliyathanenin sıcaklığı aynı dereceye sahip değildir.
Hastaların ve hastane birimlerinin güvenliğini sağlayacak şekilde çevresel koşullar temin edilir. Sıcaklığın ve bağıl nem oranının ayarlanması yapılır. Mesela yaz mevsiminde acil servisler için tavsiye edilen oran 23°C ila 27°C arasında değişebilir. Mesela ameliyathanelerde yüzde 30 bağıl nem minimum seviyedeyken maksimim yüzde 60 olmalıdır. Burada ameliyatın türüne göre de sıcaklık değişiklik gösterir. Yoğun bakım üniteleri 18°C ila 26°C olmalıdır.
Hastane Isıtma Sistemi Çeşitleri Neleridir?
Hastane ısıtma sistemi deyince ilk olarak akla enfeksiyon gelir. Bir ameliyat yaparken ortamın ısı değerlerinin ayarlanması, enfeksiyon riskini düşürür. Özellikle hastane ortamında hava değerlerinin istenen seviyede tutulması hem temiz hem de taze bir hava olması için önemlidir. Bunun için de Entalpi olarak gerek işlem gerekse konfor uygulamalarına önem veriyoruz. Özellikle hasta yakınları, hastalar ve çalışanlar için konfor uygulamaları ciddi derecede ehemmiyetlidir.
Hastane gibi çoklu oda yapısına sahip alanlarda merkezi sistemler kullanılır. Bunlar da üçe ayrılır. Bu üç sistem merkezden yürütülse de çalışma prensipleri farklıdır:
- Tamamen sulu
- Tamamen havalı
- Havalı ve sulu entegre sistemler
Tamamen sulu uygulamada her bir odaya hava şartlandırma cihazı kurulur. Fanları bulunur. Bu fanlar dolaşan suyu chiller soğutma ile pompalara yollar. Her odada termostat bulunur. Bu sayede odaların sıcaklığı ölçülür ve ayarlanır.
Tamamen havalı uygulamada değişken bir hava debili vardır. Ayrıca iki kanallı sistemdir. Merkezi klima tetiklenen havayı hem fan hem de aspiratörler yardımıyla tüm sistemde dolaştırır.
Havalı-sulu uygulamada ise sulu ve havalı uygulamadaki sistem ekipmanları birbiriyle entegre çalışır.
Hastane Isıtma Sistemleri Özellikleri Nedir?
Hastaneler birçok farklı yaş grubu ve farklı konumda insan tarafından kullanılan binalardır. Bu sebeple hastane ısıtma sistemleri temiz havanın solunumu için oldukça önemlidir. Çalışanlar, doktorlar, hastalar, hasta yakınları, refakatçiler hem temiz hem de hijyenik koşullarda bulunmalıdır. Bunun için de içerideki hava ısı değerleri önemlidir. Bazı alanlar genel, bazı alanlar ise lokal sisteme ihtiyaç hisseder.
- Doğalgazlı ısıtma sistemleri: Doğalgaz veyahut LPG ile çalışır. Büyük alanlar için uygundur. Sıcak hava üfleyen üniter sistemlerdir.
- Konvektör ısıtma sistemleri: Ortamdaki havayı ısıtır. Hava konveksiyon prensibi ile çalışır. Soğuk hava rezistansın içinden geçerek ısınır ve ortama yayılır.
- Yerden ısıtma sistemleri: Zemindeki borulardan ısıyı yayarak her odanın ısı dağılımını eşit sağlar.
- Radyant ısıtma sistemleri: Seramik kaplı ve boru tipi olarak iki türü vardır. Yüksek sıcaklıktaki yüzeyden başka bir yüzeye sıcaklık yansıtılır. Böylece ortamın sıcaklık derecesi ayarlanır.
- Isı Pompaları ile ısıtma sistemleri: Yeni nesil ısıtma sistemidir. Elektrik enerjisini kullanarak ısıyı başka bir alana taşır. Çalışma mantığı ısıyı taşıma üzerine kuruludur.
Hastane Isıtma Sistemi Faydası Nedir?
Hastane ısıtma sistemi öncelikli olarak hasta konforu için gereklidir. Hastaların iyileşme süreçlerinde uygun sıcaklıkta bulunup kendilerini rahat hissetmeleri önemlidir. Çünkü bu durum daha hızlı iyileşmesine yardımcı olur. Özellikle yaşlı hastalar, düşük sıcaklıktan daha fazla etkilenir. Kurulan uygun ısıtma sistemi vücut ısısının da dengesini düzenlemeye yardımcı olur.
Hastanede bulunan ekipman, bazı medikal cihazlar da belirli sıcaklıkta saklanmalıdır. Eğer doğru koşullarda muhafaza edilmezlerse bozulurlar. Çok sıcak veyahut çok soğuk ortamlar cihazların çalışmasına engel olabilir. Mesela bazı hassas bileşenlere sahip cihazlar ısı dalgalanmalarına karşı hassastır. Sıcaklık koşullarındaki uygunluk, doğru kalibrasyon için önemlidir. Yoksa yanlış teşhisler olabilir. Ölçümlerde hatalar görülebilir.
Ameliyathaneler hastaneler için önemli bölgelerdir. Burada hem iklimlendirme hem de havalandırma aynı anda hizmet verir. Sağlıklı ve verimli bir hava için doğru bir sirkülasyon kurulmalıdır. Çünkü burası hastanenin en yüksek hijyenine sahip olması gereken alanıdır. Hem doktorların hem de hastaların olumsuz durumlardan uzak olması sağlanmalıdır. Mikro-organizmaların başka bir yere geçişini önleyecek hijyenik havalandırma ve ısıtma uygulaması yapılmalıdır.
Yoğun bakım gibi steril kalması gereken alanların düzenli şekilde nem seviyesi sağlanmalıdır ve yoğun sıcaklık temin edilmelidir. Yoksa hastalıklar kolaylıkla yayılır. Zaten bunun için gerek hasta bakımının yapılması gerekse genel insan sağlığını korumak adına yasalar ve uygulamalarla ilgili standartlar belirlenir. Böylece sağlıklı koşullarda tanı koymak, tıbbi müdahalede bulunmak ve hizmetlerin bütünü birçok farklı prosedürle gerçekleşir.
Hastane Isıtma Sistemleri Kurulurken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Hastane ısıtma sistemleri kurulurken hijyen en önemli faktördür. Her birimin ihtiyaç duyduğu değere göre oluşturulan sıcaklık aralıkları düzenli olarak kontrol edilir. Bu yüzden de kurulan sistemlerin düzenli bakımı ve aynı zamanda da temizliği şarttır. Bunun haricinde dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle sıralanabilir:
- Hastanenin bölümlerine göre sıcaklık gereksinimleri karşılanır.
- Hastanenin bulunduğu iklim koşulları göz önünde tutulur.
- Sistemlerin güvenliği kontrol edilmelidir. Yangın riskine karşı bütün tedbirler alınır.
- Sessiz bir çalışma ortamı sağlanarak hastaların rahatsız olması engellenir.
- Enerji verimliliği düşünülerek sistemler uygulanmalıdır. Bu hem çevrenin korunması hem de ekonomik açıdan etkilidir.
- Sistemler uzaktan izleme ile kontrol altında tutularak gerekli durumlarda hızlı müdahale edilmelidir.