Merkezi Isıtma Sistemi Çeşitleri ve Avantajları
Merkezi ısıtma sağladığı pek çok avantaj ile geniş bir kullanıma sahiptir. Bu ısınma şeklinden en fazla yararlananlar; büyük konut sahipleri, apartmanlar, ticari binaları olanlar, endüstriyel tesisler, kamu binaları, eğitim kurumları ve toplu konut projeleridir.
Sıcaklığın homojen bir şekilde dağılması, bakımının ve yönetiminin bir merkez tarafından yapılması bireysel ısıtma çözümlerine göre daha avantajlıdır. Bu şekilde hem verim daha fazla alınır hem de maliyetler daha fazla düşer.
Merkezi Isıtma Sistemleri Nasıl Çalışır?
Merkezi ısıtma sistemleri belirlenirken kullanılacak olan binanın büyüklüğü ve yapısı önem arz eder. Binanın ısı ihtiyacının nasıl karşılanacağı, yakıt türünün ne olacağı göz önünde bulundurularak karar verilir. Çünkü genel olarak alışkın olduğumuz uygulamada, kazanlar aracılığıyla ısı üretilir ve borular tarafından radyatörlere iletilir. Bu radyatörler de sahip olduğu ısıyı odaya yayar. Böylece her odada bulunan radyatör ısıyı eşit şekilde alarak dağıtmış olur. Bu uygulamanın genel olarak bileşenlerini ve çalışma tarzını şöyle sıralayabiliriz:
- Gaz, sıvı ve katı olmak üzere kullanılan üç tip yakıt vardır. Doğal gaz, mazot, kömür ve propan yaygın olarak kullanılan yakıt türleridir.
- Mazot ve propan sıvı yakıttır. Bunlar daha çok kırsal bölgelerde yaşayanlar tarafından tercih edilir.
- Doğal gaz ve LPG ise şehirde yaygın olarak kullanılır.
- Elektrik enerjisiyle ısı üreten sistemler de vardır.
- Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının teşvik edildiği binalarda da güneş enerjisi ile çalışan uygulamalar söz konusudur.
- Bu uygulamanın basit bir mantığı vardır. Bunun için de iki önemli bileşen boru hatları ve radyatörlerdir. Boru hatları ve radyatörler ile ısı bulunduğu binaya eşit şekilde dağılır. Boru hattından geçen sıvı veya buhar kazanlarda bulunur. Oradan radyatörlere iletilir.
- Bu uygulamada sıcaklık kontrolünü sağlayan bileşen, termostatlardır. Termostatlar ile odaların sıcaklık derecesi ayarlanabilir. Özellikle günümüzde akıllı kontrol sistemleri sayesinde bu sıcaklık değeri programlanabiliyor.
Merkezi Isıtma Sistemi Avantajlı mı?
- Isının yönetimi tek bir merkezden yapılır. Kullanıcıların ekstra bir şey yapmasına gerek kalmaz.
- Isı kaybı yaşanmaz.
- Merkezi ısıtma kombili uygulamaya göre yüzde 30 daha az maliyete sahiptir. Dolayısıyla ödenen fatura daha uygun olur.
- Fatura dairelere ortak şekilde bölünür.
- Kombi kullanılan bir binada kombili daire kombisini çalıştırmadığında binadaki ısı sirkülasyonu istenen verimde olmaz. Isı eşit şekilde binaya dağılmaz.
- Merkezi uygulamada her daireye ısı eşit dağılır. Ya sıcak su ya da buhar kullanılarak ısı akışı sağlanır.
- Kombili uygulamaya göre kurulum maliyeti düşüktür.
- Geleneksel ısıtma uygulamaları içinde kullanım ömrü uzundur.
- Hem verim fazladır hem de ekonomiktir.
- Termostatik vanada 4 kademe vardır. Ortamdaki sıcaklığa göre sıcaklık kontrol edilebilir.
- Sıcaklık ayarı kolay yapılır.
- Daha az enerji tükettiği için çevre dostudur.
- Bakımı, periyodik olarak gerçekleştirilir. İşin uzmanları tarafından yapılması gerekir.
Farklı Merkezi Isıtma Sistemleri Var mı?
Merkezi ısıtma sistemleri arasında son yıllarda yerden ısıtma sistemlerine daha fazla rastlıyoruz. Bu uygulama ile geleneksel radyatörlü sistem kullanılmaz. Isı zeminden homojen şekilde yayılır. Duvarda duran radyöter sistemine ihtiyaç duyulmaması, kullanıcılara dekorasyonda avantaj sağlar. Son yıllarda oda tasarımlarında estetik daha fazla ön plana çıktığı için bu uygulama popüler hale gelmektedir. Ayrıca odanın her tarafı aynı sıcaklıkta olur. Zemin her zaman ılıktır.
Bu uygulama için borular zeminin altında bulunur. Yüzeye yakın döşenir. Isı tüm odaya ve binaya homojen şekilde yayılır. Ya su ya da elektrikle çalışır. Su ile çalıştığında su borusu tesisatı yerleştirilir. Elektrikle çalışırken de zemin altına elektrik ızgarası döşenir. Termostat ve vana sayesinde ısı kontrol edilir. Bu sistemin avantajı daha verimli olmasıdır. Mesela su ile ısınmada radyatörler için su sıcaklığı 70-80 santigrat altında olmaz. Sulu yerden ısıtma uygulamasında bu derece 35-55 aralığındadır. Enerji tasarrufu yönünden oldukça avantajlıdır.
Merkezi Sistem Yerden Isıtma Neden Daha Çok Tercih Edilir?
Yerden ısıtma uygulamasında, ısı yerden yayılır ve zemin üzerinden yayıldığı için bütün binaya homojen şekilde sıcaklık sağlanmış olur. Özellikle lüks konutlar ve villalar; estetik kaygıyla daha fazla tercih eder. Ofisler, alışveriş merkezleri, hastaneler, okullar vb. gibi kamu binalarında da enerji verimliliği sebebiyle daha fazla kullanılmak istenir. Bu ısıtma uygulaması, radyatörlü geleneksel uygulamaya göre daha fazla avantaja sahiptir. Nedir bu avantajlar?
- Yerden ısıtma uygulamasında, borulardan geçen suyun sıcaklığı daha düşüktür, ama odaya yayılan sıcaklık daha fazladır. Bu da enerji kullanımından tasarruf anlamına gelir. Dolayısıyla ısınmak için ödenen maliyeti de düşürmüş olur.
- Isı dağılımı doğrudan zemin üzerinden ve eşit bir şekilde sağlanır. Zeminin her yanında aynı ılıklık hissedilir. Bir yer soğuk, diğer yer sıcak değildir.
- Evin her köşesinin eşit sıcaklıkta olması konforludur.
- Radyatörün olmaması oda dekorasyonunu kolaylaştırır. Mobilya yerleşimi rahattır.
- Yerden ısıtma uygulamasında geleneksel yöntemdeki gibi bir hava akımı oluşmaz. Dolayısıyla havada toz dolaşımı da olmaz. Özellikle alerjik bünyeler için tercih sebebidir.
Merkezi Isıtma Sistemleri Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Yeni ev arayışında olanlar veyahut ısınma uygulamasını değiştirmek isteyenlerin kafası karışabilir. Acaba merkezi uygulama mı daha iyi yoksa kombi tercihi mi daha doğru? İki uygulama da birbirinden oldukça farklıdır. Hem kullanım şekli hem döşenme tarzı hem fatura ödeme biçimi hem de bakım periyotları bambaşka iki yöntemdir.
İki uygulamanın da kendi içinde avantajları ve dezavantajları bulunur. Bunları kıyaslayarak en doğru tercih yapılabilir. Listeyi sıralarken şu unsurlar göz önünde bulundurulabilir:
- Enerji verimliliği yönünden hangisi daha kârlıdır?
- Hangisi uzun vadede daha ekonomiktir?
- Isıtılması gereken alanın büyüklüğü ne kadar?
- Yaşadığınız şehrin iklim koşulları ne durumda?
- Hangisi daha fazla konfor sağlar?
- Hangisinin kullanımı daha kolay?
- Hangisi daha güvenli?