Müstakil Ev Isıtma Sistemleri Nedir?
Müstakil evler özellikle pandemi sonrasında insanların yaşam alanı olarak bir numaralı tercihi haline gelmiştir. Bir apartmanda birden fazla daire ile yakın olarak yaşamak istemeyenler müstakil evlerde yaşamayı tercih etmektedir. Genellikle tek bir yaşam alanının bulunduğu müstakil yapıların bir bahçesi veya kendine özgü alanı bulunmaktadır. Müstakil evler özellikle şehrin stresinden kaçmayı isteyenlerin ve daha sakin bir hayatı tercih edenlerin en sık tercih ettiği konut tipleri arasındadır.
Birçok avantajı bulunmakla birlikte müstakil evlerin bazı dezavantajları da karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan en önemlisi ise tek ve büyük bir yapı olan müstakil evlerin ısıtılmasıdır. Müstakil evler, başkaca konutlarla birlikte olmadığı için kendi içerisinde ısıtma sistemini bulundurması gereken yapılardır. Bu doğrultuda birçok farklı müstakil ev ısıtma sistemi de günümüzde mevcuttur.
Müstakil ev ısıtma sistemleri arasından en çok karşılaşılan sistemler güneş enerjisi ile ısıtma, radyatörler ile ısıtma, yerden ısıtma, şömine ile ısıtma, kazanlar ile ısıtma ve kuzine ocaklar ile ısıtma sistemleridir. Bu sistemlerden her birinin kullanımı için farklı şartlar bulunması gerekmekte olup müstakil evin bulunduğu konum, iklim yapısı veya konutun büyüklüğü bu sistemlerden hangisinin kullanılacağı konusunda belirleyici olan hususlardan birkaçıdır.
Yenilenebilir enerji ile müstakil ev ısıtma sistemleri iki tür olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan ilki güneş enerjisi ile ısıtma sistemleri iken ikincisi ise zemin kaynaklı ısı pompaları aracılıyla ısıtma sistemleridir.
Zemin kaynaklı ısı pompaları aracılığıyla ısıtma sistemleri zeminden ısıyı almak için genellikle bahçelere gömülü bulunan boru ağlarını kullanan ısıtma sistemleridir. Toprağın altında bulunan ve jeotermal olarak da bilinen doğal sıcak su kaynaklarını tespit eden ve bu suyu kullanarak müstakil evinizde ısıtma sağlayan sistemler, zeminden kaynaklı ısı pompaları aracılığıyla ısıtma gerçekleştirilen sistemlerdir. Bu sistemde, hava sıcaklıkları eksi derecelerde olsa dahi yer altı suları sıcak olduğu için her mevsim ve koşulda ısınma sağlanabilmektedir. Ayıca temiz enerji kullanan bu sistemlerin gerçekleştirdiği sıcak su döngüsü sayesinde enerji tasarrufu sağlanmaktadır.
Diğer yenilenebilir enerji ile ısıtma sağlayan ısıtma sistemleri ise güneş enerjisi ile ısıtma sistemleridir. Bu sistemler de pasif, aktif ve sıvı aktif olmak üzere üç adet gruba ayrılmaktadır. Pasif güneş enerjisi ile ısıtma sistemlerinde güneş ışığının eve girmesini sağlamak amacıyla güney cephesinin camları büyük yapılmakta ve bu sayede hem ışık hem de ısı içeren güneş radyasyonu bu duvara istiflenmiş olan depolama materyalleri tarafından emilmektedir. Bu sayede elde edilen sıcak hava enerjisi, müstakil evin içerisinde gezdirilerek ısınma sağlanır.
Aktif güneş enerjisi ile ısıtma sistemlerinde ise güneşten gelen ve toksik içeriği bulunmayan sudan yapılmış antifriz ve propilen glikol gibi hava ve sıvıları içeren güneş enerjisi toplayıcılar kullanılmaktadır. Bu sistemlerde ısıtılan hava, ısı pompalarına aktarılmakta ve bu sayede müstakil evin içerisinde sıcak hava gezdirilmektedir.
Son tür olan sıvı aktif güneş enerjisi ile ısıtma sistemleri ise yine güneş enerjisini evi ısıtmak için kullanır. Ancak bu sistemde ısıtılan materyal hava değil, evin duvarlarına döşenen ve radyant döşeme sistemi adı verilen tüp ve boru panellerinde gezdirilen sıvıdır. Bu sistemde güneşten gelen sıcaklıkla borular içerisinde sıvılar ısıtılmakta ve bu sıvıların sıcaklığı ısı pompaları ile evin içerisine gönderilmektedir.
Müstakil Ev Isıtma Sistemlerinde Yakıt Türlerine Göre Çeşitleri Nelerdir?
Müstakil ev ısıtma sistemleri birçok farlı türe sahip olup aslında bu türler arasındaki temel farklılık yakıt türleridir. Bu türler arasında en yaygın kullanılanlar ise doğal gazlı, LPG’li, D tipi madeni yağlı, katı madeni yakıtlı, biyokütleli, güneş enerjili ve elektrikli ısıtma sistemleridir. Doğal gaz ile çalışan ısıtma sistemleri genellikle ulusal gaz şebekesinden gelen doğal gaz enerjisi ile ısıtma sağlanan sistemlerdir. Bu sistemlerde çoğunlukla müstakil ev içerisinde hali hazırda bir kazan dairesi bulunmaktadır. Ne var ki müstakil evlerde bu kazan dairelerinin bakımı ve tüm işletme maliyeti size ait olduğu için bu bakımları aksatmamak ve gerekli maliyetleri hesaba katmak gerekmektedir. Doğal gaz ile çalışan ısıtma sistemlerinde gerekli bakımlar yapıldığında sistem oldukça verimli bir ısıtma sistemi olarak çalışmaktadır. Doğal gazlı ısıtma sistemleri merkezi ısıtmayı sağlama amacıyla suyu ısıtmakta ve evdeki musluklara sıcak su sağlayan gazla çalışan bir kazan kullanmaktadır. Bu sistemlerde genellikle radyatörler veya bazen de yerden ısıtma yoluyla ısınma sağlanmaktadır. Bir diğer ısıtma sistemi ise LPG ile çalışan ısıtma sistemleridir. LPG ya da diğer adıyla sıvı petrol gazı ile çalışan bu ısıtma sistemlerinin çalışma prensibi temelde doğal gazlı ısıtma sistemleri ile aynı olmaktadır. Islak ısıtma yöntemi kullanan LPG ısıtma sistemleri, genellikle LPG ile çalışan bir kazandan radyatörlerin veya yerden ısıtma ile tüm yer altı ısıtma sisteminin içerisinde sıcak su geçirilmesi ile evin ısıtılmasını sağlamaktadır. Ne var ki fosil bir yakıt olması nedeniyle LPG ısıtma sistemleri aynı doğal gazlı ısıtma sistemleri gibi temiz enerji olarak kabul edilmemektedir. Diğer bir ısıtma sistemi de yağ yakıtlı ısıtma sistemleridir. Modern yağ yakıtlı kazan sistemleri oldukça verimli olduğundan bazı cihazlarda verimlilik oranının %90’ı aştığı belirtilmektedir. Bu yakıtla çalışan ısıtma sistemlerinde genellikle gaz yağı yakıt olarak kullanılmaktadır. Bunun en büyük sebebi ise kapalı alanlarda yağ ile çalışan kazanlar ve yoğuşmalı kazanlarla entegrasyonu en yüksek olan yakıt gaz yağıdır. Son bir tür olan ve fosil yakıtla çalışan ısıtma sistemi ise katı madeni yakıtlı ısıtma sistemleridir. Bu sistemlerde çok büyük oranda kömür enerji kaynağı olarak kullanılmakta ve bu sayede kazandaki suyun ısıtılarak tüm eve yayılması sağlanmaktadır. Ne var ki burada da diğer fosil yakıtlarda da olduğu gibi temiz enerjiden oldukça uzak bir ısıtma sistemi bulunmaktadır. Yukarıda bahsetmiş olduğumuz yakıtlar fosil yakıtlar olduğundan ve günümüzde ısıtma sistemleri yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmiş olduğundan dolayı eskisi kadar yoğun kullanılmamaktadır. Yenilenebilir enerji kaynaklarından güneş enerjisi ve biyokütle enerjisi, müstakil evlerin ısıtılmasına oldukça yoğun tercih edilen kaynaklardır. Yenilenebilir enerji kaynakları aracılığıyla ısınma gerçekleştirilen ısıtma sistemlerinin ortak özelliği ise doğa dostu olmaları ve yeşil enerji olarak tanımlanmalarıdır.