Yangın Durdurucu Sistemlerin Özellikleri Nelerdir?
Gelişen ve değişen dünyada teknolojinin büyük bir payı bulunmaktadır. Hemen hemen her alanında teknolojinin gelişmesiyle birlikte hayatımızda birçok kolaylıklar meydana gelmiştir. Kalkınma ve gelişmeler ülkemizde de tüm hızıyla devam etmektedir. Fabrikalar endüstrinin ülkemizde gelişmesi ve istihdam sağlaması açısından ülkemize büyük bir katkıda bulunmaktadır.
Endüstriyel alanlarda enerji yüksek seviyelerde kullanılmakta ve üretimler bu enerji kullanımıyla gerçekleştirilmektedir. Üretim yapılan alanlarda verimli sonuçlar alınması için birtakım unsurlara dikkat edilmesi gerekmektedir.
Üretim yapılan alanlarda ham maddeler, makineler, havalandırma sistemleri gibi birçok şey bulunmaktadır. Sayılan unsurların olası felaketlere karşı korunması üretim açısından son derece önemlidir.
Olası felaketler arasında yer alan genellikle ihmallerden ve tedbirsizliklerden kaynaklanan felaket türü yangındır. Yangın insanları hem maddi hem de can sağlığı açısından etkilemekte hatta ölümlere bile yol açabilmektedir.
Yangınlar belirtildiği üzere tedbirsizlik ve ihmallerden kaynaklanmaktadır. Özellikle ülkemizin lokomotifi olan fabrikalarda meydana gelen yangınlar üretimi durdurmakta ve birçok insanın işsiz kalmasına sebep olmaktadır.
Yangın felaketine karşı belli başlı önlemlerin alınması gerekmektedir. Bu önlemler arasında yangın durdurucu ürünler ön plana çıkmaktadır. Yangın durdurucu ürünler binalarda kullanıldığında felaketin büyümesini önler ve zamanında müdahale edilmesine olanak sağlar.
Bilindiği üzere yangınlar kısa sürede meydana gelen olaylardır. Dakikalar içerisinde dev üretim tesisleri tedbir almadığı taktirde küle dönüşebilir. Bu durum hem üretici açısından hem de ülkemizin refah seviyesi açısından istenmeyen bir durumdur.
Yangınlar oksijenle temasın yüksek olduğu yerlerde baş edilemeyecek seviyelere ulaşabilir. Bu sebepten dolayı yangınların oksijenle irtibatını kesmek adına yangın yalıtımları geliştirilmektedir.
Yangına yalıtımlarının amacı olası yangın durumlarında beton ve demirden olan yapıları ateşe karşı izole ederek yanmasını önlemektir. Bilindiği üzere binaların genellikle tavan ve döşeme bilgeleri yangın olduğu zamanlarda yüksek ısılara maruz kalır.
Yangın yalıtım yüksek ısılara karşı dayanıklı olduğundan dolayı binayı ve çevresini yangına karşı korur ve büyümesini önler. Yangınlarda genellikle müdahalenin geç olmasından dolayı büyük zararlar ortaya çıkmaktadır. Yangın yalıtımları tamda bu anlamda kullanılır ve yangını belli bir alana hapsederek büyümesini önler müdahale edilmesini sağlar.
Yangın Durdurucu Sistemlerde Kullanılan Malzemeler
Yangın durdurucu sistemler yüksek ısılara karşı mücadele eden ve büyük felaketlerin önüne geçen sistemler olarak tanımlanmaktadır. Bu sistemler binalardaki tesisat geçişi gibi yanma riskinin yüksek olduğu alanlarda kullanılan sistemlerdir.
Yangın durdurucu olarak nitelen ürünler ise şu şekilde listelenebilir:
- Genleşen Yangın Durdurucu Dolgu Macunu: Bu ürünün özellikleri şöyledir. Macun su bazlı bir yapıya sahiptir aynı zamanda esnek, yüksek ve genleşmeli, uzun süre dayanıma sahip yangın durdurucu izolasyon malzemesidir. Özellikle plastik borular, metal borular gibi dar alanlarda bulunan borulara uygulandığında daha verimli sonuçlar çıkaracaktır.
- Silikon Bazlı Yangın Durdurucu Dolgu Macunu: Yangına dayalı boyalarda da bilindiği üzere silikon bazlı olması tercih sebebidir. Silikon bazlı olan ürünler yüksek sıcaklılara dayanıklıdır, bu sayede olası yangınların önüne geçilmektedir. Aynı zamanda çok esnek bir yapıya sahiptir. Metal boru geçişleri kullanımına uygundur. Betona, çeliğe ve birçok geçiş malzemesine yapışmasıyla ön plana çıkar. Ayrıca içinde karışık güç ve zayıf akım kabloları bulunan geçişler ve kablo tavaları geçişlerinde kullanım için uygundur. Herhangi bir sarkma yapmaz ve içerisinde toksik madde bulundurmaz. Silikon bazlı yangın durdurucu macun kullanımından sonra uygulama yapılan alanın boyanması mümkündür.
- Genleşen Yangın Durdurucu Mastik: Genleşen bir yapıya sahip olmasından dolayı esnek olarak nitelenmektedir. Aynı zamanda su bazlı olmasından dolayı özellikle dumanlara karşı son derece etki göstermektedir. Boru ve boru geçişlerine uygulanması oldukça kolaydır. Fakat yine de uzman ekipler tarafından uygulanması tavsiye edilmektedir. Aynı silikon bazlı macun gibi genleşen macun olarak bilinen mastikte üzerine boya yapılabilen bir yapıdadır.
- Yangına Dayanıklı Boru Kelepçesi: Fabrikasyon üretim olan yangın durdurucu kelepçeler, çok yüksek genleşen, uzun süre dayanıma sahip yangın durdurucu izolasyon malzemesidir.
- Yangına Dayanıklı Sargı Şeridi: İzolasyon amaçlı kullanılan şeritlerdir Esnekliği sayesinde yüksek ısılara karşı oldukça dirençlidir. Özellikle bina içerisinde bulunan plastik borulara ve diğer çeşitli borulara uygulanması halinde son derece etkili sonuçlar vermektedir. Yangın çıkma olasılığı yüksek olan tesisat çevresindeki akşamlara da uygulanması halinde verimli bir kullanım sunmaktadır. Uygulaması çok basit olduğu için işçilik açısından yüksek tasarruf sağlamaktadır.
- Yangına Dayanıklı Genleşen Macun Petleri: Yangın dayanımı olan duvarlarda, elektrik buat, kasa ve benzeri tesisatların arkasına yapıştırılarak yangın ve ses izolasyonu sağlar. 1/8″ kadar bir kalınlıktaki uygulama bir veya iki saate kadar duvar tipine bağlı olarak yangına karşı dayanım-izolasyon sağlar. Genelde ince yapıda bulunan alçıpan duvarların içlerinde kullanılmaktadır. Alçıpandan yapılan yangın duvarları, elektrik tesisatları için açılan delikler ile yangın dayanımı özelliğini kaybeder. Bu macun kullanımı ile izolasyon yeniden sağlanmaktadır.
- Lectra-Stop: Esnek olmasıyla ön plana çıkmaktadır. Ayrıca genleşmeli, uzun ömürlü, elektrik buatlarının içinde kullanım için özel olarak üretilmiş yangın durdurucu malzemedir. Bu ürün oldukça kullanışlı ve uygulaması son derece kolaydır.
- Yangın Durdurucu Yastık: Bilindiği üzere yangınlarda döşemeler ve tavanlar yüksek ısılara maruz kalır ve çökme tehlikesi yaşatabilir. BU ürün söz konusu alanlarda bulunan açıkların kapatılması için kullanılmaktadır. Ayrıca içinde karışık güç ve zayıf akım kabloları bulunan geçişler, kablo tavaları ve busbar geçişlerinde kullanım için uygundur. Uygulama sonrasında alana yapılacak herhangi bir işlem için çıkartılıp tekrar takılması mümkün olan bir üründür.
- Yangın Durdurucu Harç: Bu ürün geniş alanlar için uygulanabilen endüstriyel alanlarda sıkça tercih edilen bir üründür. Döşemler ve tavanlar için kullanımı son derece olumlu sonuçlar verir. Güç, telefon ve fiber optik kablo geçişleri için uygundur. Tasarruflu bir kullanım sunar. Ayrıca yangın durdurucu harcın kullanımından sonra ilgili bölgeye boyama yapılabilir. Boyama işleminde silikon bazlı boyalar tercih edilirse yangına karşı maksimum bir koruma sağlanacaktır.
Yangın durdurucu sistemlerde dikkat edilmesi gereken birtakım unsurlar bulunmaktadır. Bunlardan ilki sistemlerin sahip oldukları onay belgeleridir. Bu bağlamda yangın durdurucu sistemler UL, FM, VDS, LPBC olarak bilinen onay belgelerine sahip olmalıdır.
Yangın durdurucu sistemler belli başlı parametrelere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Bu parametreler ise şu şekilde sıralanabilir.
- Yangın durdurucu ürünün kullanılacağı alanın ölçüsü,
- Olası yangın riskinin maksimum düzeyde olduğu alanların yapısı örneğin güç kablosu, kablo kanalı, su borusu, havalandırma kanalı bulunan alanların yapısı,
- Yangın önlemi alınacak mekanlar için kullanılması hedeflenen malzemenin yüzdelik oranda miktarı,
- Yangın durdurucunun uygulanacağı alanın cinsi (Örneği beton ve alçı yapılarda farklı uygulamalar gerekmektedir.)
- Yangın durdurucu uygulamasının yapılacağı alanın dikey ve yatay olması.
Söz konusu beş madde yangın durdurucu ürünlerinin belirlenmesinde etkili olan maddelerdir. Yangınlara karşı alınması gereken önlemler bu şekilde farklılık göstermektedir. Bu açıdan fizibilite çalışmasının uzman ekipler tarafından yapılması ve hangi uygulamanın yapılması gerektiğinin belirlenmesi oldukça önemlidir. Bu sayede olası felaketlere karşı en verimli sonuçlar alınabilir.