Kafe Isıtma Sistemleri Nedir?
Kafeler, günümüzde insanların en sık görüştükleri ve zaman geçirdikleri sosyal alanlardan birisidir. Bu kapsamda kafelerde gece-gündüz ve yaz-kış demeden sürekli insan sirkülasyonu gerçekleşir. Dolayısıyla kafe işletmecilerinin yazın sıcak günlerde müşterilerini serinletme ve aynı şekilde kışın da soğuk günlerde müşterilerini ısıtma faaliyelerinde bulunması gerekir. Özellikle 2009 yılında yürürlüğe giren ve kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan kanun ile birlikte kafelerin açık alanlarda oturma oranı da ciddi derecede artmıştır. Dolayısıyla daha fazla müşterinin bulunduğu bu alanların sıcaklık değerlerinin kontrol altına alınması gerekmektedir.
Kafelerde temel olarak iki tür ısıtma sistemi tercih edilmektedir. Bunlar kapalı alanda ısıtma sistemleri ve açık alanda ısıtma sistemleridir. Kapalı alanda ısıtma sistemlerinde daha yoğun olarak doğalgaz ile çalışan ısıtma sistemleri kullanılırken açık alanda ısıtma sistemlerinde hem elektrik ve hem de doğalgaz ile çalışan ısıtma sistemleri kullanılır.
Kafe ısıtma sistemlerinden hangisinin kullanılacağının belirlenmesinde ısıtma gerçekleştirilecek olan alanın tenteli olup olmaması, tenteli ise tentenin açılır kapanır olup olmaması, tente yok ise üzerinin beton veya başkaca bir materyal ile kapalı olup olmaması gibi birçok husus dikkate alınır. Bu mekan ve alan farklılıklarına göre en uygun kafe ısıtma sistemi seçilir ve kurulumu yapılarak kullanıma başlanır. Her mekan ve alanın kendi özelliklerine göre değerlendirilmesi ve bu doğrultuda bir sistemin kurulması, verimliliği ve kullanışlılığı arttırır.
Açık Alanda Isıtma Sistemleri
Kafelerde açık alanda ısıtma sistemleri birden fazla çeşide sahiptir. Kafeler, rüzgar akışının olduğu ve bu nedenle de havanın sıcak tutulmasının oldukça zor olduğu alanlardır. Bu kapsamda da birden fazla türde ürünle açık alanlarda ısıtma sağlanmaktadır.
Açık alanlarda ısıtma, geleneksel ısıtmadan daha farklı gerçekleşir. Bilindiği üzere geleneksel ısıtma sistemleri, ortamda bulunan havanın ısıtılması esasına dayanır. Ne var ki açık alanlarda gerçekleştirilen ısıtma ortamın havasının sürekli değişmesi sebebiyle bu yöntemle değil, infared (kızılötesi) ışınlar ile gerçekleştirilir. Güneşin dünyayı ısıtması ile aynı prensibe sahip olan cihazlarla, infrared (kızılötesi) ışınlar ile ya da diğer adıyla radyant ısıtma tekniği ile açık alanlarda ısıtma sağlanır. Radyant ısıtma cihazları, genellikle açık alanlarda ısıtma amacıyla kullanılır. Bu cihazların en büyük özelliği, açık alanlarda çalışmaya uygun dizayn edilmiş olması ve rüzgar ile yağmur gibi dış etkenlerden etkilenmemesidir.
Radyant ısıtma cihazları, açık ortamlarda çalışmaya uygun bir şekilde üretilen ve ayrıca rüzgârdan etkilenmeyen cihazlardır. Kafelerin açık alanlarında ısıtma gerçekleştirilmesinde ısıtılacak olan açık alandaki ısı ihtiyacı doğru bir şekilde hesaplanmalı, bu ihtiyacı en doğru ve ekonomik şekilde karşılayacak sistemler kullanılmalıdır. Konvensiyonel ısıtma sistemlerinde kafenin ısıtılabilmesi için sistemin belirli bir rejim içerisine girmesi gerekir. Radyant ısıtıcılardaysa direkt olarak yanma sonucu oluşan ısı ve ışıma ilgili alana nüfuz eder. Bu da anlık ısıtma faaliyetinin verimli bir biçimde gerçekleşmesini sağlar.
Bununla birlikte radyant ısıtma sistemlerinde, modüler montaj ekipmanları ve kademeli alev modülasyonu sayesinde ısının kontrol altında olması sağlanır. Bu ısıtma sistemlerinde radyant ısıtıcılar ihtiyaç olan yer ve zamanda gerekli ısıyı hızlıca temin ederek fiyat-performans konusunda öne çıkar. Bu sayede radyant ısıtma sistemleri, konvansiyonel sistemlere oranla %40-%60 oranında tasarruf sağlar.
Açık alanlarda kullanılan ısıtma sistemleri; radyant ısıtıcılar, sıcak hava üreteçleri ve elektrikli ısıtıcılar olmak üzere üç gruba ayrılmaktadır. Radyant ısıtıcılar ve sıcak hava üreteçleri genellikle doğalgaz ile çalışırken elektrikli ısıtıcılar elektrik ile çalışır. Radyant ısıtıcılar ise borulu radyant ısıtıcılar ve seramik plakalı radyant ısıtıcılar olmak üzere iki tipte karşımıza çıkmaktadır.
Radyant Isıtıcılar
Radyant ısıtıcı sistemleri yukarıda da açıklandığı üzere kızılötesi ışınlar ile ısıtma sağlayan ısıtıcı sistemleridir. Bu sistemlerde en sık kullanılan türler ise boru tipi radyant ısıtıcılar ve seramik kaplı radyant ısıtıcılardır.
İlk tür olan boru tipi randyant ısıtıcılar, borunun içerisinden geçen gazın sıcaklığını boruya aktarırlar. Bu aktarma sırasında borunun yüzeyinde ısınma gerçekleşir. Ortaya çıkan bu sıcaklık ise reflektörler aracılığı ile aşağıya yani ısıtılacak ortama iletilir. Bu tip radyant ısıtıcılarda genellikle 3 kademeli alev modülasyonu bulunur. Boru tipi radyant ısıtıcılar çift boru (U tipi) ve tek boru(L tipi) olmak üzere iki çeşitte kullanılır. Bu türler arasında yapılacak olan seçim, ısıtılacak alana ve yüksekliğe göre belirlenir. Asıldığı yüksekliğe ve brülör kapasitesine bağlı olarak görüş alanındaki yüzeylerdeki etki alanı 3-5 m arasında olan radyant ısıtıcıların 25-60 kw aralığında brülör kapasiteleri vardır. Bu yöntem klasik ısıtma yöntemlerine göre daha verimlidir. Ayrıca kısa sürelerde istenilen konfor sıcaklığına ulaşılır. Son olarak ise boru tipi radyant ısıtıcıların bakım ve işletme maliyetleri oldukça düşüktür.
Diğer radyant ısıtıcı türü ise seramik kaplı radyant ısıtıcılardır. Seramik radyant ısıtma sistemlerinin tercih edilmesinin en büyük sebebi ise verimlilikleri ve görünümleridir. Oldukça düşük maliyetlerle ısıtma gerçekleştirlen seramik kaplı radyant ısıtıcılar aynı zamanda oldukça şık ve etkileyici bir görüntüye de sahiptir. Bu tip ısıtıcılar görüş alanlarındaki yüzeylerde temas ettikleri yüzeye ısı aktarır ve ısıyı belirli lokasyonda toplayabilir. Ayrıca bu tip ısıtıcılarda ısının aktarılması için ekstra tesisat, kanal, pompa, panel gibi ekipmanlar kullanılmadan direk ortama ve cisimlere aktarılmaktadır. Seramik kaplı radyant ısıtıcılarda tesisat ekipmanları kullanılmadığı için bu tip cihazlar çok sessiz çalışırlar. Bu sayede hiçbir gürültüye yol açmadan büyük alanlarda ısıtma sağlayabilirler. Seramik ısıtıcılar gördükleri yüzeyi ışınımla ısıttıkları için hızlı ve verimli bir ısınma sağlarlar. Giriş ve çıkışları korunaklı olan bu cihazlar hem rüzgardan etkilenmez hem de bu cihazlarda toz ve hava sirkilasyonu oluşmaz.
Sıcak Hava Üreteçleri
Sıcak hava üreteçleri, doğalgaz ya da LPG ile çalışan gaz yakıtlı ısıtma üniteleridir. Bu ısıtma cihazlarında paslanmaz çelikten imal edilen yanma odasına yerleştirilen atmosferik brülörleri aracılığyla doğalgaz veya LPG yakımı gerçekleştirilir ve bu yakım sonucunda ortaya çıkan sıcaklık fanlar aracılığıyla üflenir. Sıcak hava üreteçleri oldukça verimli ve düşük maliyetli ısınma yöntemleridir.
Elektrikli Isıtıcılar
Elektrikli olan infrared ısıtıcılar, cihazın içerisinde yer alan ampul, rezistans ve cihazın yansıtma yeteneğine göre çeşitli türlerde karşımıza çıkmaktadır. Elektrikli ısıtıcılar, genellikle küçük alanların ısıtılmasında kullanılan ve verim seviyesi radyant ısıcıtılara oranla daha düşük olan ısıtıcılardır.
Kapalı Alanda Isıtma Sistemleri
Her ne kadar kafelerde genellikle açık alanların ısıtılması gerekse de bazı durumlarda iç mekanların da ısıtılması önemlidir. Bu durumlarda ise iç mekanları ısıtmanın birden fazla yolu vardır.
Bunlardan en çok tercih edilenlerden birisi sıcak hava üreteçleridir. Bu cihazlar sayesinde ortam sıcaklığı korunmakta ve üflenen sıcak hava kapalı ortamın havasını ısıtabilmektedir.
Bununla birlikte sıcak hava apareyleri de kafelerin kapalı alanlarının ısıtılması için bir diğer seçenektir. Bu cihazlar sıcak su, kızgın su veya buhar kullanarak ortamın ısınmasını sağlar. Oldukça sesli çalışmalarına rağmen şayet müşteri yoğunluğu bulunmayan bölgeler mevcutsa o bölgelerin ısıtılmasında kullanılabilmektedir. Zira sıcak hava apareyleri oldukça uygun maliyetli cihazlar olup depo veya mutfak gibi alanların ısıtılmasında bir numaralı tercihtir.
Kanal tipi Vrf iç ünite klimaları da tavanlara monte edilen ve önünde ve arkasında bulunan kanallar aracılığıyla ortamın ısısını ayarlayan ısıtma ürünleridir. Alandan tasarruf etmek isteyen kafelerde sıklıkla kullanılan Vrf iç ünite klimaları, tavanda gömülü olmaları ve sessiz çalışmaları nedeniyle tercih edilmektedir.